Περί νηστείας

«Μα καλά, εσύ δεν νηστεύεις;» μου είπε μια φίλη της μάνας μου θεωρώντας δεδομένο ότι εγώ πιστεύω και για τον λόγο αυτό θα έπρεπε και να νηστεύω.

«Όχι» απάντησα κι εγώ πολύ φυσικά και συνέχισα να μασουλάω το σουβλάκι μου χωρίς ίχνος ενοχής!

«Γιατί καλέ;» είπε σχεδόν σοκαρισμένη χωρίς να περάσει στιγμή από το μυαλό της ότι κι εγώ θα μπορούσα να την ρωτήσω ακριβώς το ίδιο, γιατί να νηστεύω;

«Γιατί δεν θεωρώ ότι αρκεί μια νηστεία για να μου συγχωρεθούν οι αμαρτίες μου» απάντησα και αμέσως συνειδητοποίησα ότι αυτό που είπα είχε διπλό νόημα.

Τα λόγια μου της άφηναν περιθώριο για να εννοήσει άλλο από αυτό που ήθελα να πω και να νομίσει ότι εννοώ πως έχω τόσες πολλές αμαρτίες που δεν με ξεπλένει τίποτα. Πιθανότατα αυτό κατάλαβε τελικά, ίσως επειδή είναι καλύτερο για εκείνη να θεωρεί ότι είμαι ένας κακός Χριστιανός βουτηγμένος στον βούρκο της ακολασίας από ότι ένας κοινός, άκακος άθεος. Έτσι, περίπου αυτόματα επέλεξε να με θεωρήσει το πρώτο χωρίς να σκεφτεί ούτε στιγμή ότι υπάρχει περίπτωση να μην πιστεύω σε αυτό που εκείνη θεωρεί αυτονόητο. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα, όχι η θρησκεία καθαυτή, αλλά όσα προκατασκευασμένα «αυτονόητα» αυτή κουβαλάει και εγκαθιστά στην συνείδηση των ανθρώπων και των κοινωνιών.

Χρόνια Πολλά σε όλους!

ΑΕΚ – Πρωταθλήτρια Ελλάδος 2007 – 2008

Όταν ήμουν παιδάκι και ρωτούσα τον πατέρα μου «τι ομάδα είσαι;» αυτός παρόλο που ήταν ΑΕΚ μου έλεγε ότι είναι Πανιώνιος γιατί δεν ήθελε να γίνω φανατικός οπαδός αλλά υγιής φίλαθλος που εκτιμά το θέαμα και γιορτάζει, όχι την ανταγωνιστική επιβολή έναντι των άλλων ως τσαμπουκαλίδικη ρεβάνς, αλλά το ευ αγωνίζεσθε και την ομορφιά του συναγωνισμού μέσα σε αθλητικά πλαίσια. Έτσι, μεγαλώνοντας έμαθα να μη θέλω την νίκη «με κάθε μέσο», έμαθα να προτιμάω η ομάδα μου να χάσει από το να κερδίσει με πέτσινο πέναλτι, έμαθα να μην είμαι φανατικός κι ας μεγάλωσα στην Νέα Φιλαδέλφεια, μέσα σε μια οικογένεια που οι περισσότεροι έπαιζαν μπάλα στην ΑΕΚ από τα γεννοφάσκια τους. Αυτό όμως που συνέβη τις τελευταίες μέρες με εξοργίζει, όχι μόνο ως αθλητικό γεγονός αλλά γιατί απεικονίζει μια πραγματικότητα… Την Ελληνική…

Από τον αγώνα με τον Αστέρα Τρίπολης είδα μόνο το δεύτερο ημίχρονο. Η πάσα του Edinho και το υπέροχο γκόλ του Ismael Blanco με κάτι σαν ανάποδο ψαλίδι με έκαναν να φωνάξω «ΓΚΟΛ!» και μετά να χαμογελάσω κι ας κέρδιζε και ο Ολυμπιακός την ίδια ώρα στο Καραϊσκάκη. Όλοι ξέρουν ότι ο Ολυμπιακός είναι πρωταθλητής μόνο στα χαρτιά με 3 βαθμούς που του χαρίστηκαν από την ΕΠΟ για έναν ηλίθιο λόγο. Κάποιοι θα πουν ότι ο νόμος λέει έτσι κλπ και κολοκύθια τούμπανα. Ο νόμος μπορεί να λέει έτσι εδώ και κάπου αλλού για το ίδιο θέμα να τα λέει αλλιώς, να θυμίσω ότι τα μαλακά ναρκωτικά είναι νόμιμα στην Ολλανδία ενώ στην Ελλάδα παράνομα. Για κάτι λοιπόν που είναι νόμιμο κάπου αλλού και παράνομο εδώ στα Ζωνιανά έγινε μια μικρή μάχη που κάπου αλλού δεν θα γινόταν, οπότε το ζήτημα της νομιμότητας είναι κάτι πολύ σχετικό και συχνά πολύ διαφορετικό από την έννοια του δικαίου.

Η ουσία είναι ότι η ιστορία με τον Βάλνερ, ο Γκαγκάτσης και ο Κόκκαλης μας γάμησαν ένα ακόμα πρωτάθλημα που παρά τις κακές διαιτησίες ήταν κάπως πιο ενδιαφέρον (όχι πιο δίκαιο!) γιατί τα διαιτητικά λάθη φέτος, αν και ήταν περισσότερα από άλλες χρονιές, μοιράστηκαν με τρόπο που έφερε τις ομάδες στην κορυφή να είναι πολύ κοντά μέχρι το τέλος με πιο ευνοημένο τον Ολυμπιακό, όπως πάντα.

Ο Ολυμπιακός διεκδικεί την νίκη «με κάθε μέσο» όπως είπε κάποτε ο θείος Σωκράτης και αυτό το ξέρουμε από καιρό, άλλωστε η ρήση «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» ήταν η βάση που ενέπνευσε και συχνά θεμελίωσε πολλές δικτατορίες και απολυταρχικά καθεστώτα, γιατί όχι και τον θείο Σωκράτη. Όμως μέχρι πρόσφατα αυτό το «με κάθε μέσο» συνέβαινε ή τουλάχιστον εκφραζόταν εντός γηπέδου με την βοήθεια της διαιτησίας, με πέτσινα πέναλτι, με φάουλ που δεν δίνονται και με αποβολές που χαρίζονται. Αυτό που δεν είχαμε δει μέχρι τώρα, και πλέον τραβάει την κατάσταση στα άκρα, ήταν να έχει χάσει ο Ολυμπιακός εντός γηπέδου και παρόλα αυτά να του δίνονται οι τρεις βαθμοί μετά επειδή ένας παίχτης της αντίπαλης ομάδας που μπήκε αλλαγή στο τέλος του παιχνιδιού είχε παίξει για πέντε λεπτά με άλλη ομάδα σε ένα φιλικό ματς το καλοκαίρι. Τι άλλο μένει να δούμε; Ίσως τον Ολυμπιακό να κάνει save πριν από κάθε ματς και να το ξαναπαίζει όταν χάνει όπως έκανα εγώ κάποτε όταν έπαιζα Championship Manager.

Το ζήτημα είναι ότι με αυτόν τον τρόπο ο Ολυμπιακός κερδίζει, ή καλύτερα του χαρίζουν, ένα πρωτάθλημα 30 αγωνιστικών στο οποίο η ΑΕΚ έχει την καλύτερη άμυνα, την καλύτερη επίθεση, τον πρώτο σκόρερ, τις περισσότερες νίκες και τους περισσότερους βαθμούς εντός γηπέδου. Ε σόρρυ κιόλας αλλά μετά από αυτό όποιος οπαδός του Ολυμπιακού πανηγυρίζει για το πρωτάθλημα θεωρώντας ότι το κέρδισε δίκαια είναι επιεικώς βλάκας αν όχι επικίνδυνος για την δημόσια ασφάλεια. Αν έχετε τέτοιους φίλους προσέχετε το πορτοφόλι σας.

Και μέσα στην βρώμα που αποπνέει και αυτό το πρωτάθλημα ο Κόκκαλης κόπτεται γιατί ο Ριβάλντο και ο Ντέμης μίλησαν στα αποδυτήρια της ΑΕΚ (όχι δημοσίως) γι’ αυτό που ο κόσμος έχει τούμπανο κι αυτός κρυφό καμάρι, δηλαδή ότι ο Ολυμπιακός ευνοείται με πλάγιους τρόπους. Μη μου πείτε ότι δεν το είχατε ακούσει πριν το πει ο Ντέμης; Μη μου πείτε ότι δεν το είχατε σκεφτεί; (όπου σκεφτεί βάλτε καλύτερα «καταλάβει»). Άλλωστε ο Καστίγιο έλεγε πρόσφατα ότι ο Ολυμπιακός κάθισε και έχασε από το Λεβαδειακό για να πέσει ο ΟΦΗ (ιδού). Φυσικά κάπου αλλού μετά από μια τέτοια δήλωση θα είχε επέμβει αυτεπάγγελτα ο εισαγγελέας για να διερευνήσει κατά πόσο ήταν στημένο το παιχνίδι η όχι, όμως αυτό δεν έγινε ποτέ γιατί εδώ είναι Ελλάντα.

Στο Ελλάντα λοιπόν έστειλε εξώδικο ο Κόκκαλης στον Ντέμη και στον Ριβάλντο για να ανακαλέσουν κάτι που ειπώθηκε στα αποδυτήρια σε κλειστό κύκλο. Παρόλο που αυτά που ειπώθηκαν άφηναν σαφείς αιχμές αυτό που δεν κατάλαβα είναι από τότε απαγορεύτηκε το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης, γιατί επαναλαμβάνω αυτά ειπώθηκαν σε κλειστό κύκλο και όχι με δημόσια τοποθέτηση ή σε συνέντευξη τύπου. Επιπλέον έχει σημασία το ποιος ζητάει τα ρέστα από ποιόν και το αν η πρότερη συμπεριφορά του το επιτρέπει. Κοινώς, εκτός ότι ο Ολυμπιακός έχει κλέψει ένα πρωτάθλημα στα φανερά (το φετινό) και πιθανόν πολλά άλλα στα μουλωχτά, θυμίζω ότι είναι ο κύριος Κόκκαλης αυτός που χυδαιολογεί ρεβανσιστικά (λαγοί, κότες, νταπίπα κλπ κλπ είναι γνωστά αυτά) πριν και μετά από κάθε ντέρμπι δυναμιτίζοντας το κλίμα με αντιαθλητικό τρόπο οπότε είναι μάλλον οξύμωρο να ζητάει να επανέλθει η τάξη.

Για τον Κόκκαλη μπορώ να πω πάρα πολλά, σίγουρα όχι καλά, είναι γνωστά άλλωστε αυτά που του προσάπτονται. Όμως αυτό που με θίγει πραγματικά είναι άλλο. Έχω ανεχθεί κακές διαιτησίες, πέτσινα πέναλτι, κόκκινες που δεν δόθηκαν ποτέ, ακόμα και την νεκρανάσταση του Τζόρτζεβιτς από το κώμα (ο ίδιος το δήλωσε) και την ύποπτη απόδοση του Παπαδημητρίου και της Skoda που έκανε σκόντο στον Ολυμπιακό και έφαγε 4 (προσωπική μου άποψη και αμφισβητείστε την). Όμως αυτήν την ξεφτίλα ορισμένων ανθρώπων δεν την αντέχω… Αν η ομάδα μου έπαιρνε πρωτάθλημα με τον τρόπο που το δώσανε στον Ολυμπιακό θα ντρεπόμουν πολύ, ίσως θα άλλαζα ομάδα. Κι όμως, εδώ υπάρχει κόσμος που όχι μόνο δεν ντρέπεται άλλα το πανηγυρίζει κιόλας… Ζώα λέμε, οι άνθρωποι δεν νοιώθουν, τους κοροϊδεύουν όλοι κι αυτοί γουστάρουν το χάρτινο χωρίς ίχνος ντροπής, χαίρονται μόνοι τους ενώ όλοι οι άλλοι τους απαξιώνουν, νικητές στον μικρόκοσμο τους… Ίσως απλά τυπικοί νεοέλληνες! Καληνύχτα τους…

Update 25/4/2008, 17:21: το CNN ανέβασε άρθρο με τίτλο Olympiakos Gifted another title, νομίζω αυτό τα λέει όλα, κλικ εδώ.

ΑΕΚ – ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ 2007 – 2008

και όποιος το αρνείται είναι άνθρωπος αδίστακτος και ικανός να κλέψει και γλειφιτζούρι από μωρό!

Ο Βάλνερ, η ένσταση και η ντόπα

Ο Βάλνερ, ενώ του εξέδωσαν δελτίο κανονικά από την ΕΠΟ, δεν έχει λέει δικαίωμα συμμετοχής στο ελληνικό πρωτάθλημα επειδή συμμετείχε ως αλλαγή σε μισό φιλικό ως παίχτης άλλης ομάδας πριν έρθει στην Καλαμαριά. Ας πούμε ότι συμφωνούμε μέχρι εδώ (αν και δεν βρίσκω κανένα λόγο για να συμφωνήσω). Ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτού του τρομερού παραπτώματος για το οποίο η ΕΠΟ αρνείται κάθε ευθύνη (ενώ είναι η αποκλειστική υπεύθυνη); Εκτός ότι ο παίχτης αποκλείεται από το υπόλοιπο του πρωταθλήματος, εκτός ότι τιμωρείται και η ομάδα του Απόλλωνα Καλαμαριάς, ευνοείται και ο Ολυμπιακός κερδίζοντας τους τρεις βαθμούς που έχασε απολύτως δίκαια μέσα στο γήπεδο. Κοινώς, παίρνουμε πίσω τους βαθμούς από την Καλαμαριά ως τιμωρία, δεν καταλαβαίνω όμως γιατί πρέπει απαραίτητα να τους δώσουμε κάπου, οι βαθμοί δεν ήταν του Ολυμπιακού για να του δοθούν πίσω, ούτε αδικήθηκε από την αντικανονική συμμετοχή του Βάλνερ για να μπορούμε να μιλήσουμε για αλλοίωση αποτελέσματος.

Να το δούμε και αλλιώς τώρα, αν ο Βάλνερ είχε πιαστεί ντοπαρισμένος θα αποκλειόταν και πάλι χωρίς όμως να αφαιρεθούν βαθμοί από την Καλαμαρία και φυσικά χωρίς να δωθούν στον Ολυμπιακό. Αν εσείς βγάζετε κάποιο λογικό συμπέρασμα πείτε το και σε εμένα… Πάντως αν το πρωτάθλημα καταλήξει να κριθεί υπέρ του Ολυμπιακού επειδή ένας Βάλνερ θεωρήθηκε αντικανονική αλλαγή καθώς είχε παίξει σε μισό φιλικό το καλοκαίρι, ε τότε θα μιλάμε για την υπέρτατη γελοιοποίηση του αθλήματος και την μέγιστη ξεφτίλα από την πλευρά του Ολυμπιακού.

Τα παρακάτω είναι του Αντώνη Καρπετόπουλου:

Επί τη ευκαιρία της ένστασης του Ολυμπιακού για την αντικανονική συμμετοχή του Βάλνερ, θα ήθελα να σας θυμίσω μια παλιότερη δήλωση:

«Αισθανόμαστε μεγάλη αδικία για την επιβολή αυτής της ποινής στην ομάδα και ιδίως για την αφαίρεση βαθμών που έχουμε ήδη κατακτήσει μέσα στους αγωνιστικούς χώρους. Πρόκειται για πρωτάκουστη και δίχως προηγούμενο απόφαση, που καταργεί κάθε έννοια fair play. Εμείς αγωνιζόμαστε στο γήπεδο για την ιστορία του συλλόγου, τον κόσμο και τις οικογένειές μας. (…)Θα παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις για την επίτευξη των στόχων μας. Οι αντιξοότητες και τα προβλήματα μας δυναμώνουν και μας ενώνουν στην πιο δύσκολη προσπάθειά μας».

Τη δήλωση την έκαναν οι παίκτες του Ολυμπιακού (!) την επομένη της απόφασης για αφαίρεση βαθμών που είχε επιβληθεί στο ματς με τον Πανιώνιο πριν από τρία χρόνια. Είμαι περίεργος τι λένε τώρα…

Πηγή: http://www.sport-fm.gr/article.jsp?id=118784

Το τέλος του blogging και το καθήκον του γράφειν

Το όνομα του post είναι παράφραση του τίτλου ενός γνωστού κειμένου του Martin Heidegger, «the end of philosophy and the task of thinking» και προφανώς αυτο δεν έγινε τυχαία. Κάτι που με απασχολεί πολύ έντονα τον τελευταίο καιρό είναι η έννοια του «τέλους» και την λέξη την εννοώ όχι όπως συνηθίζουμε να την χρησιμοποιούμε ορίζοντας την σαν διακοπή σε μια ακολουθία γεγονότων, αλλά υπό την έννοια της εκπλήρωσης, του σκοπού, του στόχου, της ολοκλήρωσης (τελείωσης).

Η έννοια του τέλους είναι μια τεχνητή κατασκευή, κάτι εξωτερικό των πραγμάτων που προβάλλεται υποκειμενικά σε αυτά από τους αντιληπτικούς μηχανισμούς των παρατηρητών και όχι εγγενές στην ουσία (essence) της υπόστασης των πραγμάτων. Γι’ αυτό και η έννοια του τέλους (του σκοπού) έχει τις ρίζες της στον τεχνικό κόσμο (technotopia) και όχι στον φυσικό (ecotopia). Οι τεχνικές κατασκευές και δομές είναι αυτές που εξ’ αρχής φτιάχνονται με στόχο την επιτέλεση ενός τελικού σκοπού, έχουν ένα τέλος από την στιγμή που γεννώνται και γι’ αυτό η σχέση τους με το τέλος τους είναι καταληκτική, τελεσίδικη ακριβώς επειδή δεν αυτοαναπαράγονται ώστε αυτό το τέλος να αποτελέσει αρχή, καταγωγή για κάτι νέο. Αντίθετα, αυτή η συσσωρευτική ιδέα του τέλους που γίνεται καταγωγή μπορεί να βρεθεί στους εξελικτικούς μηχανισμούς που συναντούμε στον φυσικό κόσμο.

Στην φύση τα πράγματα δεν έχουν ένα συγκεκριμένο τέλος όπως στον τεχνικό κόσμο και το πιο σημαντικό δεν καταλήγουν, καθώς το τέλος τους είναι πάντα η αρχή για κάτι άλλο, είναι όμως εντελή, έχουν δηλαδή το τέλος εγγενές μέσα στις διαδικασίες εξέλιξης τους και τείνουν προς αυτό, είναι αυτό που ο Αριστοτέλης ονόμασε «εντελέχεια». Όμως το τέλος στο οποίο τείνουν δεν είναι κάτι σταθερό, κάθε διάδραση, κάθε στιγμή στην εξελικτική διαδικασία, μετατοπίζει το τέλος τους και ταυτόχρονα δημιουργεί νέα πιθανά τέλη και τα πράγματα αποκτούν υπόσταση με τρόπο δυναμικό, κατά την πορεία της πραγμάτωσης τους η οποία είναι επίσης συνεχής και χωρίς τέλος. Μάλλον δεν έχω βρει καλύτερο και πιο περιεκτικό τρόπο για να το περιγράψω γι’ αυτό θα χρησιμοποιήσω αυτό που λέει ο Henri Bergson, «Reality… is a perpetual becoming. It makes or remakes itself, but it is never something made.»

Σε αυτό το διαρκώς και πολλαπλώς μεταβαλλόμενο πλαίσιο μάλλον δεν μπορούμε να μιλάμε για ένα και μοναδικό τέλος, αλλά για πολλαπλά τέλη που βρίσκονται σε διαρκείς διαπραγματεύσεις, διασυνδέσεις, συγκρούσεις, αλληλοεξουδετερώσεις, ανακατευθύνσεις, δρομολογήσεις κλπ χωρίς ποτέ όμως να καταλήγουν στην διεκπεραίωση ενός προσχεδιασμένου συλλογικού ή ακόμα και ατομικού στόχου. Ο στόχος γεννάται στην πορεία της διαδικασίας και είναι πάντα στιγμιαίος.

Στην blogόσφαιρα της διαρκούς και αέναης δρομολόγησης, της διασύνδεσης, της δυναμικής ανάπτυξης και της θεματικής περιήγησης τα πράγματα μοιάζουν να λειτουργούν με τρόπο σχεδόν φυσικό. Σε αυτό το σημείο προτιμώ να μην αποτολμήσω μια ευρύτερη και πιο γενναία αναλογία μεταξύ των φυσικών οικοσυστημάτων (της βιόσφαιρας) και των δομών της blogόσφαιρας καθώς δεν ξέρω σε τι βαθμό λογικές μεταθέσεις (transpositions) τέτοιου είδους μπορούν να είναι έγκυρες και ακριβείς. Η εμπειρία έχει δείξει ότι δεν είναι και θεωρώ ότι δεν υπάρχει πιο επικίνδυνο πράγμα από μια ανακριβή μεταφορά ή ένα ελλιπές παράδειγμα που δύναται να μας παρασύρει σε λάθος συσχετισμούς και εσφαλμένες αναγωγές. Παρόλα αυτά μπορούμε νομίζω να μιλάμε για παρόμοια μεμονωμένα χαρακτηριστικά και να αντλούμε αποσπασματικά ιδέες από την αναλογία βιόσφαιρας – blogόσφαιρας υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα είναι αυτή η μοναδική αναλογία που θα χρησιμοποιούμε σαν νοητικό εργαλείο παρατήρησης, ανάλυσης, κατανόησης και σύνθεσης αλλά μόνο μια από τις πολλές.

Έτσι ενα τέτοιο μεμονωμένο χαρακτηριστικό της βιόσφαιρας από το οποίο νομίζω ότι είναι έγκυρο να τραβήξω τις γραμμές που διαμορφώνουν συσχετισμούς είναι αυτό που περιέγραψα παραπάνω, η έννοια του τέλους, του σκοπού.

Το ψηφιακό, μη υλικό και ενδογενές τέλος της blogόσφαιρας (αν μπορούμε να μιλάμε για κάτι τέτοιο) μάλλον διαμορφώνεται στην πορεία, δεν προϋπάρχει προκατασκευασμένο. Αυτό που βιώνουμε και αντιλαμβανόμαστε blogάροντας δεν είναι παρά ένα διαρκές κύμα μεμονωμένων στιγμών (instances) όπως τα καρέ μιας ταινίας και αυτές οι στιγμές, που έχουν η κάθε μια το δικό τους τέλος, διαρκώς δρομολογούν νέα τέλη χωρίς όμως ποτέ να καταλήγουν. Στην blogόσφαιρα λοιπόν έχουμε μια διαρκή ανάπτυξη δυνατοτήτων όμως η κατάληξη, το πραγματικό τέλος, μπορεί να συμβαίνει μόνο εκτός blogόσφαιρας καθώς προϋποθέτει την διάδραση με την υλική πραγματικότητα. Αυτό ακριβώς είναι και το μεγάλο πλεονέκτημα αυτού του τρόπου επικοινωνίας ή διάδρασης αν προτιμάτε.

Επιπλέον, ο σκοπός (τέλος) δεν είναι κάτι συνειδητά συλλογικό. Προφανώς υπάρχουν ομάδες, παρέες, συνασπισμοί, άνθρωποι με κοινούς προβληματισμούς ή επιδιώξεις αλλά ο καθένας είναι μια ανεξάρτητη μεταβλητή, ή τουλάχιστον ως τέτοια λογίζεται καθώς ο ορισμός του «τέλους» ή του στόχου είναι κάτι προσωπικό κάθε φορά. Ακόμα κι όταν ο στόχος κάποιων ανθρώπων μοιάζει να είναι ο ίδιος υπάρχουν ποιοτικές διαφορές εξαιτίας της διαφορετικής επιχειρηματολογίας τους, της διαφορετικής «αρχής» του τέλους. Κοινώς δεν έχει σημασία μόνο το που θέλουμε να καταλήξουμε αλλά και από που ξεκινάμε και ποιον δρόμο διαλέγουμε, τι καταγωγή δηλαδή έχει το κάθε τέλος και πως οδεύουμε προς αυτό.

Σε άλλο ποστ μου στο πρόσφατο παρελθόν αποπειράθηκα να μιλήσω για το ίδιο θέμα σε αναλογία με την γραφή του Κάφκα. Η ουσία των επιχειρημάτων που παραθέτω στο άλλο ποστ υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη της blogόσφαιρας είναι δυναμική, τοπολογική και χωρίς τέλος και γι’ αυτό τον λόγο μη ελέγξιμη. Προσωπικά νομίζω ότι η blogόσφαιρα λειτουργεί έτσι και αυτό το θεωρώ κάτι μοναδικό καθώς τέτοια χαρακτηριστικά μάλλον δεν υπάρχουν σε καμία άλλη τεχνητή κατασκευή/δομή/σύστημα, τουλάχιστον όχι σε τέτοιο βαθμό. Με βάση αυτό θεωρώ ότι:

α) Η blogόσφαιρα δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί καθώς απαιτείται μια υπερδομή πιο σύνθετη από την ίδια που θα δύναται να προβλέπει πράγματα πριν συμβούν και θα τα καταστέλλει πριν αυτά γεννηθούν ως δυνατότητες, δηλαδή πολύ πριν γίνουν πραγματικότητες (βλέπε Minority Report).

β) Ακόμα κι αν ένας έλεγχος μεγάλης κλίμακας είναι δυνατός θα είναι μεγάλο λάθος καθώς έχουμε περισσότερα να χάσουμε παρά να κερδίσουμε. Πιθανός έλεγχος, για χάρη της πρόληψης, θα σκοτώσει ένα τεράστιο πεδίο δυνατοτήτων που προκύπτουν από αυτό το συνεχώς αυξανόμενο και μεταβαλλόμενο δημιουργικό χάος (εντροπία). Μια τέτοιου είδους πρόληψη τύπου «Protect me from what I want» (κατά την Jenny Holzer) θα ισοδυναμεί με ακρωτηριασμό.

Σε κάθε περίπτωση, η άποψη μου είναι ότι οποιαδήποτε απόπειρα ελέγχου είναι είτε καταδικασμένη είτε καταδικαστική αν και το δεύτερο θα διαρκέσει μόνο για λίγο, πριν τελικά ο έλεγχος καταρρεύσει από την δυναμική της πραγματικότητας. Όπως λέει ο Gilles Deleuze περιγράφοντας την κατασκευή ενός μονοπατιού, όσο κοντά κι αν βάλουμε τις πλάκες καλύπτοντας το έδαφος, όσο κι αν επιχειρούμε να μικρύνουμε η να καλύψουμε τους αρμούς και τα διάκενα ανάμεσα στις πλάκες, πάντα τα μικρά φυτά και το χορτάρι θα βρίσκουν τρόπο να ξεμυτίζουν από τα διάκενα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι πέτρες έχουν ένα τέλος και έχουν καταλήξει ενώ τα φυτά αναζητούν το τέλος κατά την ανάπτυξη τους, κατά την διάρκεια, χωρίς να καταλήγουν.

Η blogόσφαιρα κάνει ακριβώς αυτό, ξεμυτίζει από τα διάκενα του πραγματικού κόσμου, από τα κενά που αφήνουν οι τεχνικές δομές που έχουν καταλήξει και γι ‘αυτό είναι ατελείς, αλλά και από αυτά άλλων δομών που δεν έχουν καταλήξει, όπως οι θεσμοί και νόμοι, αλλά είναι λιγότερο ευέλικτες και δυναμικές από την blogόσφαιρα. Αυτή η ανάδυση από τα διάκενα μπορεί να λειτουργήσει είτε συμβιωτικά με τις υπάρχουσες δομές, όπως τα παράσιτα, είτε αποσαρθρωτικά προς αυτές όπως ένας ιός, το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα τις αφήσει ανέγγιχτες και θα δράσει αναμορφωτικά. Είναι επίσης απολύτως βέβαιο ότι αυτή η διάσταση της blogόσφαιρας, η δυναμική ανάπτυξη και οι συμβιωτικές και αποσαρθρωτικές τις ιδιότητες, ενοχλούν και θίγουν κάποιους οι οποίοι είναι εγκατεστημένοι ή γατζωμένοι πάνω στις υπάρχουσες δομές και συνθέτουν, αναπαράγουν και υποστηρίζουν το status quo, ανεξάρτητα από το αν δηλώνουν δημοσιογράφοι, πολιτικοί, φοιτητές, εργάτες ή bloggers.

Εκτός λοιπόν από τον κίνδυνο ενός top to bottom ελέγχου ευρύτερης κλίμακας που απορρέει από νομικά πλαίσια και θεσμίσες από ανώτερες αρχές όπως το κράτος, και προσωπικά δεν τον θεωρώ απειλή γιατί είναι κάτι εξωτερικό της blogόσφαιρας, οι απόπειρες ελέγχου, καπελώματος, προπαγάνδας και εκφυλισμού της blogόσφαιρας μπορούν να ξεκινούν και από μέσα με τρόπο bottom to top και ανεξάρτητα από τον ποιον στοχεύουν να εξυπηρετήσουν και αν τελικά τον εξυπηρετούν ή όχι, να δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε να ευδοκιμήσουν έλεγχοι μεγαλύτερης κλίμακας που πλήττουν το blogging συνολικά αλλά με τρόπο που στοχεύει τον κάθε blogger με διαφορετικό τρόπο και για διαφορετικό λόγο, εντός και εκτός blogόσφαιρας.

Όσο περισσότερο ανεβαίνει το blogging και όσο γιγαντώνεται η blogόσφαιρα, τόσο περισσότερο θα εμφανίζονται και θα κερδίζουν έδαφος blogs που θα είναι στρατευμένα και ως στόχο θα έχουν να εγκαταστήσουν μια γραμμή (κυρίως πολιτική αλλά όχι μόνο) εδραιώνοντας μια ισχυρή θέση στο πεδίο της διαμόρφωσης και διακίνησης της πληροφορίας και όχι απλά να διαδώσουν ή να υπερασπιστούν μια προσωπική άποψη όπως συνέβαινε μέχρι τώρα. Άλλωστε αυτό ήδη έχει αρχίσει να συμβαίνει και είναι παραπάνω από προφανές πως κάποιοι βλέπουν την blogόσφαιρα σαν ένα παρθένο χώρο και σαν ένα νέο επικοινωνιακό μέσο που μπορεί να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα διαφορετικών κέντρων. Είναι ζήτημα χρόνου αυτοί οι κάποιοι να διεκδικήσουν θέση τσιφλικά κάνοντας κατάχρηση των δυνατοτήτων του μέσου και τελικά διαμορφώνοντας οι ίδιοι την εικόνα για το τι είναι blogging και blogόσφαιρα να διεκδικήσουν να γίνουν εκπρόσωποι της. Το blogging λοιπόν βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο, όχι απλά να καπελωθεί όπως θα έλεγαν κάποιοι, αλλά να διαμορφωθεί επικίνδυνα και να εκφυλιστεί σε ένα επίπεδο που η ατομική πρωτοβουλία, ο διάλογος, η δυναμική, η συνδιαμόρφωση και η προσωπική έκφραση θα είναι απλά παρενέργειες και όχι οι αφετηρίες καθώς θα έχουν επικρατήσει αυτοί που έχουν στρατευθεί για την επιτέλεση ενός στόχου, ενός «τέλους» θεμιτού ή αθέμιτου (κατά την άποψη μου η έννοια του τέλους είναι πάντα κάτι αθέμιτο). Προσωπικά, παρόλο που τα σημεία των καιρών είναι δυσοίωνα, είμαι αισιόδοξος ότι παρά τον κίνδυνο να συμβεί κάτι τέτοιο τα ανακλαστικά των bloggers είναι τέτοια που επαρκούν για να προλάβουν τέτοιες καταστάσεις που επιδιώκουν την επιβολή ενός τέλους.

Η πρόσφατη υπόθεση του press.gr και οι ιστορίες για το περιβόητο νομικό πλαίσιο για το internet και τα blogs έθεσαν, μάλλον τεχνηέντως, ένα δίλημμα το οποίο δεν θα έπρεπε και δεν πρέπει να ληφθεί περισσότερο σοβαρά από όσο του αξίζει. Το ζήτημα της ανωνυμίας ή επωνυμίας έγινε αφορμή για μια εκτενή κουβέντα η οποία απλώθηκε σε πάρα πολλά blogs, και στο παρόν, και κατά την γνώμη μου ήταν ως επί το πλείστον αποπροσανατολιστική καθώς σε πολλές περιπτώσεις το ζήτημα ετέθη υπό την μορφή ενός διλήμματος που δεν έχει λόγο να υπάρχει, αλλά παρόλα αυτά συζητιέται με τρόπο που μας εμποδίζει να δούμε την ουσία του πράγματος. Κατά την γνώμη μου το δίλημμα δεν είναι ανωνυμία ή επωνυμία αλλά ετερονομία ή αυτονομία. Δηλαδή, αν προτιμάμε την θέσμιση ενός κανονιστικού πλαισίου, που ανεξάρτητα από το πόσο ελεύθερο ή δεσμευτικό θα είναι, θα λειτουργεί ως κάτι εξωτερικό της blogόσφαιρας και ακόμα κι αν το θεσμίσουμε εμείς οι ίδιοι θα το αντιλαμβανόμαστε ως μια εξωτερική αρχή (όπως έναν θεό) που εισάγει ένα τέλος με τρόπο αξιωματικό (ετερονομία) ή αν θέλουμε να έχουμε την δυνατότητα να θεσμίζουμε εμείς οι ίδιοι εκ των έσω και ο καθένας με τρόπο δικό του τους κανονισμούς που θεωρούμε αναγκαίους κάθε φορά εισάγοντας ο καθένας το δικό του στιγμιαίο τέλος (αυτονομία). Προσωπικά, είμαι προφανώς υπέρ της αυτονομίας και νομίζω ότι με βάση τα παραπάνω οι λόγοι είναι σαφείς, παρόλα αυτά είναι βέβαιο ότι κάποιοι επιδιώκουν και θα συνεχίσουν να επιδιώκουν την ετερονομία και αυτό παρόλο που μπορεί να είναι μια άποψη δεν είναι πάντα κάτι αθώο.

Η blogόσφαιρα έχει ήδη ένα τέλος, έναν σκοπό, αυτόν του να μην έχει προκατασκευασμένο σκοπό αλλά να τον αναζητεί διαρκώς και αυτό εκτός από ένα μοναδικό χαρακτηριστικό μοιάζει να είναι κάτι σαν «καθήκον» που κουβαλάμε όλοι χωρίς απαραίτητα να το ξέρουμε ή να το συνειδητοποιούμε. Η blogόσφαιρα είναι φορέας μιας συλλογικής νοημοσύνης και αυτό δεν συμβαίνει από τον συνασπισμό του συνόλου των γραφόντων σε μια συνειδητοποιημένη, οργανωμένη, συνασπισμένη συλλογικότητα που στοχεύει και συστρατεύεται προς έναν σκοπό αλλά από την διαρκή αλληλεπίδραση τους ως ένα σύνολο αυτόνομων ατομικοτήτων (το αν είναι και ανεξάρτητες και με ποιόν τρόπο είναι ένα άλλο θέμα).

Σε αυτή την blogόσφαιρα το μοναδικό καθήκον μας λοιπόν είναι αυτό του γράφειν ώστε να διασφαλιστεί η συνέχεια, το μη τέλος ή άρνηση επιβολής του τέλους από τρίτους. Η λέξη blogger δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρείται δηλωτική μιας ταυτότητας (πόσο μάλλον να ταυτιστεί με μια) παρά μόνο μιας ιδιότητας μεταξύ πολλών άλλων ετερόκλητων ιδιοτήτων. Αυτό πρέπει να το καταλάβουμε πρώτα από όλα εμείς και μετά να το καταστήσουμε κατανοητό και στους έξω γιατί όσο πιο ενιαία και ομοιογενής μοιάζει η blogόσφαιρα στους έξω τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ο έλεγχος, το ταμπέλωμα και το καπέλωμα να είναι καθολικά και χωρίς διακρίσεις. Η αξία της blogόσφαιρας είνα το ότι λειτουργεί σαν ένα από τα τελευταία πεδία άσκησης της ατομικότητας, της υποκειμενικής κρίσης και θεωρώ ότι αυτό πρέπει να παραμείνει ως έχει γιατί πιστεύω (αυτή είναι μια λέξη που δεν λέω ποτέ και εδώ την χρησιμοποιώ εμφατικά, όχι κυριολεκτικά και απόλυτα) ότι η αυτονομία είναι η πιο ελεύθερη μορφή ελευθερίας.

Και επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να χαρακτηριστώ μηδενιστής και αρνητής της ιδέας της συλλογικότητας οφείλω να αποσαφηνίσω την στάση μου λέγοντας ότι θεωρώ την blogόσφαιρα ως έναν χώρο που χτίζονται και δυναμώνουν τα επιχειρήματα μέσα από διαρκή διάλογο ανάμεσα σε αυτόνομα άτομα, όχι ανάμεσα σε κοινωνικές ομάδες ή αντιπροσώπους τους (παρά το γεγονός ότι υπάρχουν και αυτοί). Στην blogόσφαιρα όμως που είναι ένα πεδίο δυνατοτήτων (virtual) δεν γεννάται η συλλογικότητα παρά μόνο η δυνατότητα μιας συλλογικότητας μέσα από την διαμόρφωση επιχειρημάτων όπως αυτή γίνεται από αυτόνομες ατομικότητες. Η δυνατότητα αυτή όσο μένει μέσα στην blogόσφαιρα παραμένει απλά μια εκκρεμούσα δυνατότητα που μπορεί να αλλάζει μορφές και υποστάσεις μέσα από διαρκείς αναθεωρήσεις και διαπραγματεύσεις αλλά ουσιαστικά παραμένει μια δυνατότητα που περιμένει ενεργοποίηση ώστε να γίνει πραγματικότητα και προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η συλλογική δράση στον κόσμο εκτός της blogόσφαιρας. Στην εντός της blogόσφαιρας πραγματικότητα, και επειδή τα πράγματα είναι ακόμα αρκετά εσωστρεφή και αυτοαναφορικά (ίσως μετά από κάποια χρόνια να μιλάω με άλλους όρους έχοντας μια άλλη άποψη) προτιμώ να μιλάω για εν δυνάμει συλλογικότητα καθώς κατά την άποψη μου (και επειδή ζούμε στην Ελλάδα) όσο κι αν συμφωνούμε, συνδιοργανώνουμε και συνδιαμορφώνουμε ως bloggers εντός της blogόσφαιρας, το πραγματικό πεδίο της συλλογικής δράσης και των ενεργών πολιτών είναι και μάλλον θα παραμείνει για καιρό το πανεπιστήμιο, οι χώροι εργασίας, ο δρόμος, το εργοστάσιο και όχι η οθόνη και το πληκτρολόγιο. Το blogging είναι ο καταλύτης για την αντίδραση όχι όμως η ίδια η αντίδραση.